GERARD KUIJPERS

IOntwerper en kunstenaar Gerard Kuijpers heeft zich sinds het begin van de jaren tachtig toegelegd op een praktijk waarin staal en marmer de boventoon voeren. Dit zette hem direct op de kaart, bracht hem de internationale erkenning die zijn spontane zoeken en testen al vroeg in zijn carrière een doel gaf en daarmee zijn roeping legitimeerde. Het enthousiasme waarmee hij ooit begon, resulteert nog steeds en onverminderd in een groeiend oeuvre, waarmee hij bovenal uitdrukt wat hem intrigeert. 


Want ook al heeft het merendeel van zijn werk een specifieke functie, dat is zelden of nooit een doel op zich. In plaats daarvan moeten ze worden gezien als het resultaat van een volgehouden inspanning. Om door te dringen tot een vermeende essentie, tot een veronderstelde kern die in de dingen sluimert en hun potentiële interacties bepaalt. Het marmer en het staal en, bij uitbreiding, ook het hout en het glas. Hij brengt ze met succes samen, zoekt naar spanningen en balans, naar de momenten waarop de ongecompliceerde materialen besluiten een relatie aan te gaan die hun individuele kenmerken versterkt en benadrukt.

 

De vormen en texturen van de stenen, de sporen van hun winning, hun massa en hun tactiliteit; ze vormen allemaal de basis die de richting van het werk zal bepalen. Kuijpers gaat er vervolgens mee aan de slag, al ontdekkende wat die richting precies inhoudt en waarheen die hem zal leiden. 

Soms wordt het een tafel, waarbij het marmer alleen aan de bovenkant wordt gepolijst om het de kwaliteit van een tafelblad te geven, de rots blijft een rots, zijn brute kracht bestendigd. Of hij laat de stenen schijnbaar zweven, gevat in stalen structuren, in horizontale en verticale lijnen, totdat er een console ontstaat, plechtig en standvastig.

 

Het is een proces dat wordt uitgedaagd door de zwaartekracht, maar zeker ook andersom. Bijvoorbeeld met een tafel waarbij een meterslang houten oppervlak op losse stalen poten rust en de onwrikbare kracht het resultaat lijkt te zijn van een bijna intieme samenwerking tussen het gewicht van het hout en de neerwaartse kracht die daarmee gepaard gaat. Een proces dat over het algemeen vooral met vallen en opstaan gebeurt, dat appelleert aan een intuïtieve kennis en dat Kuijpers ook uitdaagt om grenzen op te zoeken: de draagkracht van het glas, het moment waarop de balans net uit is, de grenzen van de druk en de wrijving, vanaf een afstand die zonder steun succesvol overbrugd kan worden.

​

Drie ontzagwekkende bouten van wit marmer in stalen constructies, bevroren in een eindeloze val, zijn te zien in het atelier aan de rand van Mechelen. De tijd is er tastbaar. Een vaas gemaakt uit een veelheid van losse glasplaten, bijeengehouden door een imposante structuur, slechts geconsolideerd door een enkele steen aan een staalkabel, is te bewonderen in de kamer ernaast. Ervoor zorgen dat het werk voortdurend blijk geeft van een affectie die ook duidelijk is in het meubilair, openlijk getoond in de zichtbare verbindingen, bouten, moeren en naden die nergens verborgen zijn. 
Het is een duidelijke toewijding aan het bouwen en monteren, aan de vindingrijkheid die duidelijk vereist is - aan de expressiviteit van materialen en vormen, aan de creativiteit die kenmerkend is voor de mens.